راهنمای جامع انواع نماهای rainscreen و ساختار آن‌ها
1403/09/04نماهای rainscreen به‌عنوان یکی از سیستم‌های نوین نما در ساختمان‌سازی، نقش بسیار مهمی در بهبود عملکرد و زیبایی ساختمان‌ها ایفا می‌کنند. نمای رین اسکرین که به آن نمای تهویه‌شونده نیز گفته می‌شود، سیستمی است که در آن، لایه بیرونی نما از لایه عایق حرارتی و رطوبتی ساختمان جدا شده است و فضایی برای جریان هوا بین این دو لایه ایجاد می‌شود. این فاصله هوایی به‌عنوان یک مانع در برابر نفوذ آب باران به داخل ساختمان است و از ایجاد رطوبت و آسیب‌های ناشی از آن در زیرساخت ساختمان جلوگیری می‌کند. در این مقاله، قصد داریم به بررسی انواع مختلف نماهای رین اسکرین، ساختار آن‌ها، مصالح مورد استفاده، مزایای این نوع نما، نکات مهم در طراحی و نصب و مقایسه آن با سایر سیستم‌های نما بپردازیم. با توجه به اهمیت روزافزون بهره‌وری انرژی و دوام ساختمان‌ها، شناخت دقیق از نماهای rainscreen و مزایای آن می‌تواند در انتخاب بهترین گزینه برای نمای ساختمان بسیار مؤثر باشد.
انواع اصلی نماهای rainscreen
انواع نماهای rainscreen را می‌توان براساس نحوه مدیریت آب باران و جزئیات ساختاری به سه دسته اصلی تقسیم کرد:
نمای rainscreen با درزهای باز
در این نوع نما، بین پنل‌ها درزهایی وجود دارد که به آب باران اجازه می‌دهد تا به‌راحتی از پشت نما عبور کند و از ساختمان دور شود. این نوع نما به‌دلیل سادگی اجرا و تنوع مصالح، بسیار پرکاربرد است.
نمای rainscreen با درزهای بسته
در این نوع نما، درزهای بین پنل‌ها به‌طور کامل آب‌بندی شده‌اند و آب باران تنها از طریق سوراخ‌های تعبیه‌شده در پایین هر پنل تخلیه می‌شود. این نوع نما از نظر ظاهری یکپارچه‌تر بوده و در برابر نفوذ آب بسیار مقاوم است.
نمای rainscreen ترکیبی
این نوع نما ترکیبی از دو نوع قبلی است و در آن، بخشی از درزها باز و بخشی دیگر بسته است. نمای rainscreen ترکیبی به طراحان امکان می‌دهد تا طرح‌های متنوع و پیچیده‌ای را ایجاد کنند.
ساختار اصلی نمای rainscreen
همه انواع نماهای rainscreen به‌طورکلی از چند لایه اصلی تشکیل شده‌اند که هر لایه نقش مهمی در عملکرد این سیستم ایفا می‌کند. ساختار نمای rainscreen بدین‌شکل است:
- لایه خارجی (نمای اصلی): این لایه، همان بخشی است که از بیرون ساختمان دیده می‌شود و شامل پنل‌هایی از جنس مواد مختلف مانند فلز، سنگ، چوب، سرامیک و… است. این پنل‌ها به‌عنوان محافظ در برابر عوامل جوی هستند و زیبایی بصری ساختمان را می‌سازند.
- محفظه تهویه: بین لایه خارجی و لایه عایق، یک فضای خالی وجود دارد که به‌عنوان یک کانال هوا عمل می‌کند. این فضا به گردش هوا کمک خواهد کرد و از ایجاد رطوبت و آسیب به لایه‌های زیرین جلوگیری می‌کند.
- لایه عایق: این لایه، وظیفه عایق‌بندی حرارتی و صوتی ساختمان را برعهده دارد. مواد عایقی مانند پشم سنگ، پلی‌استایرن و پشم شیشه معمولاً در این قسمت استفاده می‌شوند.
- لایه مقاوم در برابر آب و هوا: این لایه، از نفوذ آب به داخل ساختمان جلوگیری می‌کند و به‌عنوان یک سد محافظتی عمل خواهد کرد. معمولاً از یک غشای نفوذناپذیر در این قسمت استفاده می‌شود.
- زیرسازی و اتصالات: زیرسازی مناسب و اتصالات قوی، نقش مهمی در دوام و عملکرد نمای رین اسکرین دارند. این قسمت شامل سازه‌های پشتیبانی، اتصالات پنل‌ها به زیرسازی و سیستم‌های زهکشی است.
مصالح رایج در ساخت نماهای rainscreen
انتخاب مصالح مناسب برای انواع نماهای rainscreen، تأثیر مستقیمی بر ظاهر، دوام و عملکرد ساختمان دارد. برخی از رایج‌ترین مصالح نمای rainscreen عبارت‌اند از:
- فلزها: فلزاتی مانند آلومینیوم و استیل به‌دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی، وزن سبک و قابلیت شکل‌دهی بالا از محبوبیت زیادی برخوردارند. این مصالح در رنگ‌ها و طرح‌های متنوعی تولید می‌شوند و می‌توانند ظاهر مدرن و مینیمالیستی به ساختمان ببخشند.
- سرامیک و سنگ: سرامیک و سنگ‌های طبیعی مانند گرانیت، مرمر و تراورتن، ظاهری لوکس و کلاسیک به ساختمان می‌بخشند. این مصالح در برابر حرارت و سایش مقاوم هستند و طول‌عمر بالایی دارند.
- کامپوزیت: کامپوزیت‌ها ترکیبی از مواد مختلف مانند رزین و الیاف هستند که به‌دلیل وزن سبک، مقاومت بالا در برابر ضربه و تنوع رنگ و طرح، گزینه مناسبی برای نماهای rainscreen محسوب می‌شوند.
- چوب و ترموود: چوب و ترموود به‌دلیل ظاهر طبیعی و گرم، حس آرامش و صمیمیت را به فضا منتقل می‌کنند. ترموود نوعی چوب اصلاح‌شده است که مقاومت آن در برابر رطوبت، پوسیدگی و حشرات افزایش یافته است.
مزایای استفاده از نمای rainscreen
نماهای rainscreen به‌دلیل مزایای فراوان، به یکی از محبوب‌ترین سیستم‌های نما در صنعت ساختمان مدرن تبدیل شده است. برخی از مهم‌ترین مزایای نمای rainscreen عبارت‌اند از:
- عملکرد حرارتی بهتر: وجود محفظه تهویه در پشت پنل‌های نما، به‌عنوان یک عایق حرارتی عمل می‌کند و از اتلاف انرژی در فصل گرم و سرد جلوگیری خواهد کرد.
- مقاومت در برابر نفوذ آب: سیستم زهکشی کارآمد در نماهای رین اسکرین، از نفوذ آب به داخل ساختمان جلوگیری می‌کند و خطر ایجاد رطوبت و آسیب به سازه را کاهش می‌دهد.
- دوام و ماندگاری بیشتر: جداسازی لایه خارجی از لایه‌های زیرین، از بروز تنش‌های حرارتی و رطوبتی در نما جلوگیری می‌کند و طول عمر ساختمان را افزایش می‌دهد.
- زیبایی و تنوع طراحی: تنوع بالای مصالح و رنگ‌ها در نماهای رین اسکرین، امکان پیاده‌سازی طرح‌های متنوع و زیبای معماری را فراهم می‌کند.
نکات مهم در طراحی و نصب نمای rainscreen
اجرای موفق انواع نماهای rainscreen نیازمند توجه به جزئیات و رعایت استانداردهای فنی است. برخی از مهم‌ترین نکات قابل‌توجه در طراحی و نصب نمای rainscreen عبارت‌اند از:
- محاسبات بار باد: محاسبه دقیق بار باد و طراحی سازه پشتیبان، برای اطمینان از مقاومت نما در برابر فشار باد بسیار مهم است.
- جزئیات اجرایی در نقاط بحرانی: درزها، گوشه‌ها و اتصالات، نقاط حساسی در نمای رین اسکرین هستند که نیاز به دقت و توجه بیشتری دارند. استفاده از مواد آب‌بندی مناسب و اجرای دقیق جزئیات، از نفوذ آب و هوا به داخل ساختمان جلوگیری می‌کند.
- روش‌های نصب و اتصال: انتخاب روش مناسب برای نصب پنل‌ها و اتصالات آن‌ها به زیرسازی، تأثیر مستقیمی بر دوام و عملکرد نما دارد. روش‌های مختلفی مانند پیچ و رولپلاک، چسب و سیستم‌های مکانیکی برای نصب پنل‌ها وجود دارد که انتخاب هر یک به نوع مصالح و شرایط ساختمان بستگی دارد.
مقایسه نمای rainscreen با سایر سیستم‌های نما
انواع نماهای rainscreen با وجود یک لایه محافظتی خارجی و ایجاد یک محفظه تهویه در پشت آن، مزایای قابل‌توجهی نسبت به سایر سیستم‌های نما دارند. این سیستم، با استفاده از یک لایه خارجی از جنس مواد مختلف مانند فلز، سنگ، چوب یا کامپوزیت، ساختمان را در برابر عوامل جوی محافظت می‌کند. وجود محفظه تهویه در پشت این لایه، به‌عنوان یک عایق حرارتی و صوتی است و از نفوذ رطوبت به داخل ساختمان جلوگیری می‌کند.
در مقایسه با نماهای سنتی مانند آجری یا سنگی، نمای rainscreen وزن سبک‌تر، نصب سریع‌تر و عایق حرارتی و صوتی بهتری دارد. همچنین، تنوع طراحی در این نماها بسیار بیشتر است.
در مقایسه با نماهای کامپوزیتی، رین اسکرین به‌دلیل وجود محفظه تهویه ، عملکرد حرارتی و صوتی بهتری دارد. به‌طورکلی، نمای رین اسکرین به‌دلیل مزایای فراوان خود، مانند دوام بالا، عایق‌بودن، تنوع طراحی و امکان استفاده از انواع مصالح، گزینه مناسبی برای ساختمان‌های مدرن و با کاربری‌های مختلف است.
سخن پایانی
انواع نماهای rainscreen با ارائه یک سیستم ساختاری چندلایه و ایجاد یک محفظه تهویه در پشت لایه خارجی، مزایای بسیاری را برای ساختمان‌ها به ارمغان می‌آورند. این سیستم‌ها نه‌تنها زیبایی و تنوع طراحی را افزایش می‌دهند، بلکه دوام، عایق حرارتی و صوتی ساختمان را نیز بهبود می‌بخشند. با توجه به مزایای فراوان این نماهای مدرن و کارآمد، این سیستم‌ها به یکی از محبوب‌ترین گزینه‌ها برای ساختمان‌های مدرن تبدیل شده‌اند. انتخاب نوع مصالح و روش اجرای این نماها به عوامل مختلفی مانند بودجه، کاربری ساختمان، شرایط آب‌وهوایی و سلیقه شخصی بستگی دارد. می‌توان گفت که نماهای رین اسکرین با ارائه یک راهکار جامع و کارآمد برای طراحی و اجرای نما، به عنوان یک انتخاب هوشمندانه برای ساختمان‌های امروزی محسوب می‌شوند.
منابع:
https://us.sfs.com/learn-more/rainscreen-cladding-materials
https://www.cupapizarras.com/int/news/what-is-rainscreen-cladding-advantages